Wpływy śww. Cyryla i Metodego sięgały Kijowa, widoczne były wśród Chorwatów, Czechów i Wiślan. Południowe tereny Polski, Śląsk i tereny Wiślan, wchodziły w skład Państwa Wielkomorawskiego. Przypuszcza się zatem, że chrześcijaństwo obrządku narodowego głoszone było także i w tych częściach Polski. Zachował się list św. Metodego do księcia Wiślan, w którym Metody napomina go, żeby misjonarzom nie stawiał przeszkód. Dawne kroniki mówią, że w roku 949 Morawianie założyli na Kleparzu pod Krakowem, kościół św. Krzyża z zachowaniem liturgii i języka narodowego. Ponadto w 1977 roku odkryto w Wiślicy kamienna chrzcielnicę z IX wieku.

Obecność Kościoła Prawosławnego na Dolnym Śląsku to początek X wieku, kiedy Wrocław znalazł się w obrębie Państwa Wielkomorawskiego, czyli na terenie misji uczniów apostołów Słowian, świętych Cyryla i Metodego.

Gazeta „Breslauer Zeitung” z 1820 roku podaje, że w 1816 roku pod Wołowem niemieccy archeolodzy odkryli szczątki szkieletu ludzkiego z zawieszoną na szyi ikoną z brązu przedstawiającą Bogarodzicę z Chrystusem, pektorał tj. ozdobny biskupi krzyż oraz pastorał biskupa obrządku wschodniego.

Z wpływami misji cyrylo-metodiańskiej na Śląsku związane są także dwa inne miejsca: Smogorzów na Opolszczyźnie i nieistniejąca potężna słowińska twierdza Ryczyn koło Oławy, broniąca szlaków handlowych i przepraw przez Odrę. Wrocławscy archeolodzy uważają, ze istnienie w obydwu miejscowościach placówek misyjnych było możliwe.

Jan Długosz w „Kronice”, zapewne powołując się na dostępne sobie źródła, wymienia biskupów, którzy przed 1000 rokiem mieli przebywać w Smogorzowie - Gotfryd i Urban oraz w Ryczynie – Klemens, Leoncjusz, Leonard i Tymoteusz. Wynika stąd, że istniały tam biskupstwa misyjne przed powołaniem w 1000 roku biskupstwa we Wrocławiu. Choć nie można jednoznacznie określić charakteru misji i obrządku, to jest pewne, że chrześcijaństwo na ziemiach polskich istniało na długo przed 966 rokiem i bliżej mu było do obrządku bizantyjskiego niż łacińskiego.

Ostatnim na Śląsku ośrodkiem misji cyrylo-metodiańskiej był klasztor Benedyktynów obrządku słowiańskiego w Oleśnicy, założony w 1380 roku przez księcia oleśnickiego Konrada, wzorowany na klasztorze Emaus z Pragi. Podobny klasztor 10 lat później ufundowali Władysław Jagiełło i królowa Jadwiga na krakowskim Kleparzu.

Okres średniowiecza we Wrocławiu, to liczna obecność wiernych Kościoła Prawosławnego w wyniku koligacji małżeńskich książąt piastowskich. W dzielnicy Wrocławia - Ołbin, na obszarze między dzisiejszymi ulicami Nowowiejską i Słowiańską istniał klasztor benedyktyński, ufundowany przez księżną czernihowską Marie, żonę Piotra Własta. W nim znajdowała się rotunda NMP, upiększona freskami malowanymi przez mnichów „greckiej wiary”.


 1     2     3 

Powrót do listy