W roku, kiedy upływa 500 lat od prawosławnego synodu w Wilnie i zbliża się 600-lecie synodu nowogródzkiego (listopad 1415). Dlatego też warto poddać naukowej refleksji znaczenie życia synodalnego w Cerkwi prawosławnej w granicach państwa polsko-litewskiego od czasów najdawniejszych do 1685r. Zasługują na baczną uwagę wszystkie dokumenty związane z życiem synodalnym Cerkwi, jej powiązania z Patriarchatem w Konstantynopolu, z polityką państwową, z sytuacją międzynarodową, z układami wewnętrznymi. Ważne postacie działaczy cerkiewnych (przede wszystkim metropolitów Grzegorza Cambłaka, Józefa Sołtana, ale też Hioba Boreckiego, św. Piotra Mohyły i innych wybitnych biskupów), decyzje organizacyjne synodów, kanonizacje świętych, fundacje, architektura i sztuka cerkiewna, piśmiennictwo tego okresu mogą być postrzegane jako przejawy specyfiki kulturowej i dynamiki naszego Prawosławia. Przy tej okazji należy omówić formy autonomii cerkiewnej naszych metropolii i problemy związane z tendencjami unijnymi, łącznie z prawosławnym synodem brzeskim. Można też poświęcić uwagę synodom w Cerkwiach sąsiednich, na których nasi hierarchowie brali aktywny udział (np. Jassy, Moskwa), a także obecności tej problematyki w historiografii i myśli eklezjalnej wieków późniejszych.

Międzynarodowa Konferencja Akademii Supraskiej „Synody Cerkwi prawosławnej w I Rzeczypospolitej”, która odbędzie się w dniach 18-20 września 2014r. Białystok - Supraśl (Polska)

Dzień I – 18 września 2014r. (Białystok, Centrum Kultury Prawosławnej)
Sesja I
9:30 - Otwarcie konferencji, przywitanie gości
10:00 - J. E. Najprzewielebniejszy dr Jakub (Kostiuczuk), Arcybiskup Białostocki i Gdański – Wprowadzenie
- dr Adam Martynowicz (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie)– „Typologia synodów na ziemiach ruskich Wielkiego Księstwa Litewskiego do końca XVI wieku”
11:00 - prof. dr hab. Aleksander Naumow (Università Ca' Foscari Venezia)– „Metropolita Grzegorz (Cambłak) na soborze w Konstancji”
11:30 - Doc. PhDr. Pavel Boček (Masarykova univerzita v Brně) – „Митрополит Киприан и идеология российскогo государства в конце XIV – начале XV веков”
12:00 - 12:30 – przerwa kawowa
Sesja II
12:30 - ks. dr Roman Płoński(Białystok) – „W kręgu schizmy kijowskiej. Historiograficzny obraz Soboru 1415r. i elekcji na tron metropolitarny kijowski Grzegorza Cambłaka”
13:00 - prof. dr hab. Marzanna Kuczyńska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)- "Uczestnicy soborów wyniesieni na ołtarze"
13:30 – obiad
14:30 – prof. dr hab. Antoni Mironowicz (Uniwersytet w Białymstoku)- prezentacja książki: "Rękopisy supraskie w zbiorach krajowych i obcych"

Dzień II – 19 września 2014r. (Supraśl, Akademia Supraska)
Sesja III
9:30 - prof. dr hab. Antoni Mironowicz (Uniwersytet w Białymstoku)– „Sobory Wileńskie 1509 i 1514 r.”
10:00 - dr Urszula Pawluczuk (Uniwersytet w Białymstoku)– „Wilno w okresie soboru 1514r.”
10:30 - dr Dominika Gapska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)– „Znaczenie soborów w budowaniu niezależności państwowej. Przykład Serbii”
11:00 - o. dr Andrzej (Borkowski) (Uniwersytet w Białymstoku)– „Wysłannicy Patriarchy Konstantynopola na soborach I Rzeczypospolitej”
11:30 - 12:00 – przerwa kawowa